ستهبان – استهبان Estahban اصطهبان Setahban
نوشته های مشابه
چنار آب بخش (آب پخش) يكي از قديمي ترين و عظيم ترين درختان زنده ايران بود كه در سال ۱۳۸۵ به بهانه خشك شدن و خطرناك بودن آن توسط مسئولين وقت شهرداري استهبان قطع شد.
درباره چنار آب بخش در كتاب هاي كهن
محمدرضا آل ابراهيم، پژوهشگر نامدار استهبان، در كتب كهن نوشته هايي درباره اين چنار يافته است كه يكي در «فارسنامه ناصري و ديگري در «آثار عجم» است:
در فارسنامه ناصري آمده است :«در اوايل اين قصبه درخت چناري است كه در بلندي قد و كلفتي و راستي كنده و خرمي شاخه، مانندش ديده نگشته است. ارتفاعش نزديك به 20 ذرع شده است و دايره بيخ كنده آن بيشتر از دو ذرع است.»
فرصت الدوله شيرازي در صفحه 412 كتاب خود به نام «آثار عجم» مي نويسد:«ارتفاع چنار آب بخش 45 ذرع و 11 ذرع قطر دارد.» در افواه عمومي چنين است كه اين چنار قدمتي 900 ساله دارد.
چنار آب بخش و استهباناتي ها
محمدرضا آل ابراهيم درباره رابطه ساكنين استهبان و اين درخت كهن مي نويسد: «از گذشته هاي دور كاروانيان در زيرسايه آن غنوده اند و با مردمان اين محل به داد و ستد پرداخته اند. هنوز كه هنوز است، مركز عمده خريد و فروش و نبض بازار در حول و حوش همين درخت است. مركز اصلي بخش آب چشمه هاي استهبان و روانه شدن به محلات چهارگانه، گزمان، تيرونجان و اهر و محله ميري از همين مكان صورت مي گرفته است، كه به آن (مرو MAROW) مي گفته اند.»
چنار آب بخش در آخرين سالهاي حيات
پس از انقلاب، با بي توجهي مسئولان، آب رواني كه زير درخت وجود داشت قطع شد، وضوخانه مسجدي كه كنار چنار قرار داشت، پيشتر به صورت سنتي همان جوي آب زير درخت بود ولي بعدا آن جوي پر و آسفالت شد و وضوخانه به شيرهاي آب مجهز شد.
قطع شدن آب، اين درخت كهنسال را رفته رفته خشك كرد تا اينكه روزي مردم محل متوجه وجود رد تبر روي ريشه هاي اين درخت شدند. گويي كسي مي خواسته اين درخت را زودتر بخشكاند.
قطع چنار آب بخش
خشك شدن درخت باعث شد كه امام جمعه شهر و شهردار براي جلوگيري از سقوط شاخه هاي خشك درخت بر سر رهگذارن، طرح بریده شدن آنرا بدهند. اولين اقدام براي قطع درخت با حضور پيرمردي كه با نشان دادن سند، درخت را از آن خود مي دانست متوقف شد تا اينكه پس از فوت آن شخص شهرداري شبانه اقدام به بريدن اين درخت كهنسال كرد.
پس از بريده شدن درخت، جواني پيشنهاد دريافت كنده درخت و حمل آن به هزينه خود را داد كه مورد موافقت قرار گرفت. اين كنده بزرگ امروز در ابتدای جاده استهبان و شیراز، دوراهی کمربندی و ورودی استهبان قرار داده شده است.
عمر چنار آب بخش
پس از قطع چنار آب بخش محققان با توجه به خطوط سن درخت به سن 900 تا 950 ساله اين درخت پي بردند.
اعتراض به قطع چنار آب بخش
در خرداد ماه سال 1385 نمایشگاه کاریکاتور «باغ بوقلمون لباس» سوگواره قطع چنار 900 ساله آب بخش استهبان در نگارخانه باران این شهر برگزار شد. در این نمایشگاه که از 21 مرداد ماه برپا شده است طرح ها و آثار مهدی معتضدیان، محسن زارع و مسعود زارع از هنرمندان استهبان به نمایش در آمد.